نظریه و فرضیه علمی چیست؟

نظریه ی علمی خلاصه ای از فرضیه یا فرضیه هایی است که توسط آزمایش های مکرر تأیید می شوند. نظریه ی علمی نوع خاصی از نظریه است که در روش علمی مورد استفاده قرار می گیرد.

نظریه ی علمی خلاصه ای از فرضیه هایی است که توسط آزمایش های مکرر تأیید می شوند

جیمی تانر، پروفسور بیولوژی دانشگاه مارلبورو می گوید: طرز استفاده ی دانشمندان از کلمه ی «نظریه» با طرز استفاده ی عموم کمی فرق می کند. عموم مردم از کلمه ی «نظریه» به معنی یک ایده یا حدس استفاده می کنند، اما در علم «نظریه» به معنی تفسیر یا برداشتی است که ما از وقایع داریم.

روند به وجود آمدن یک نظریه علمی

تمام نظریه های علمی اول یک فرضیه بودند. کلمه ی «فرضیه» طبق دیکشنری وبستر ایده ای است که هنوز اثبات نشده. اگر مدارک کافی برای پشتیبانی از فرضیه وجود داشته باشد، در روش علمی این فرضیه به عنوان یک نظریه، یعنی توضیحی درست و قابل قبول برای آن پدیده شناخته می شود. تانر سپس توضیح می دهد که نظریه های علمی، چهار چوبی از مشاهدات و وقایع هستند. نظریه ها یا حتی تفسیر ما از آنها ممکن است تغییر کند، ولی خود وقایع تغییر نخواهند کرد.

تانر نظریه ها را به سبدی تشبیه می کند که دانشمندان مشاهدات خود و وقایع را در آن نگهداری می کنند. همان طور که دانشمندان به حقایق بیشتری دست می یابند، شکل سبد ممکن است تغییر کند. تانر در مصاحبه با لایو ساینس گفته: ما مدارک زیادی دال بر ویژگی هایی در صفات که در طول زمان شایع یا نادر شده اند داریم (تکامل)؛ پس تکامل یک واقعیت است اما نظریه های مربوط به تکامل و روش فکر کردن به وقایع و ارتباط دادن ِ آنها با یکدیگر ممکن است تغییر کند.

پایه های نظریه

دانشگاه کالیفرنیا، برکلی نظریه را یک توضیح گسترده و طبیعی برای بسیاری از پدیده ها تعریف می کند. نظریه ها مختصر، مرتبط به یکدیگر، اصولی، قابل پیش بینی و کاملاً مناسب هستند و عموماً از تکامل و یا تعمیم بسیاری از فرضیه ها به وجود می آیند. هر نظریه ی علمی باید بر پایه ی آزمایش های دقیق و منطقی وقایع  بنا شود. وقایع و نظریه ها دو مفهوم جدا از هم هستند و با هم فرق می کنند. در روش علمی تفاوت چشمگیری میان حقایق که مشاهده یا اندازه گیری می شوند و نظریه ها که توضیحات دانشمندان و تفسیری از وقایع هستند، وجود دارد.

بخش مهمی از نظریه های علمی شامل اظهاراتی است که نتایج قابل مشاهده ای دارند. یک نظریه ی خوب مثل نظریه ی گرانش نیوتن دارای پیوستگی مطالب است؛ یعنی شامل تعداد مشخصی استراتژی حل مسئله است که می توان از آنها برای بسیاری از رویدادهای علمی استفاده کرد. ویژگی دیگر یک نظریه ی خوب این است که نظریه از تعدادی فرضیه شکل گرفته باشد که هر کدام به طور مستقل قابل آزمایش باشد.

تکامل نظریه ی علمی

نظریه ی علمی جواب نهائی در روش علمی نیست. نظریه ها می توانند اثبات و یا مثل فرضیه ها رد شوند. همانطور که اطلاعات بیشتری جمع آوری می شود و دقت پیش بینی در طول زمان پیشرفت می کند، نظریه ها می توانند بهتر و اصلاح شوند. نظریه ها پایه های علم و دانش بیشتر و جدید هستند. اطلاعات جمع آوری شده به مرحله ی استفاده ی عملی می رسند و دانشمندان از نظریه ها برای پیشرفت اختراعات و یافتن راه درمان برای بیماری ها استفاده می کنند.

بعضی باور دارند نظریه ها به قوانین تبدیل می شوند، در حالی که در روش علمی، نظریه ها و قوانین نقش های کاملاً جدا و متفاوتی دارند. قانون شرحی از رویدادی که مشاهده شده، است و همیشه درست و قابل قبول می باشد. قانون توضیح نمی دهد که چرا چیزی درست است. فقط می گوید این درست است. در مقابل، نظریه اطلاعتی که در فرآیندهای علمی جمع آوری را توضیح می دهد. پس با اینکه نظریه و قانون هر دو جزئی از فرآیند علمی هستند مطابق انجمن ملی معلمان علم، دو جنبه ی کاملا ً متفاوت با یکدیگر دارند.

قبل از شروع لیست، در مورد قانون علمی و نظریه‌ی علمی توضیحی خلاصه می دهیم تا بتوانید از این دو به درستی استفاده کنید و از جذابیت لیست هم کاسته نشود. قانون علمی عبارت از گزاره‌ای است که بر حسب مجموعه‌ای از شرایط (زمان، مکان، درجه حرارت، فشار و غیره) بر مبنای مشاهده و آزمایش (استقراء) تدوین و تعمیم یافته است. انطباق یا سازواری قانون با شرایط باید مشخص باشد و حد و مرز قانون باید به دقت تعیین شود. بدین معنا که قانون در کجا و تحت چه شرایطی اعتبار خود را از دست می‌دهد. قانون باید ساده، مطلق، تحقیق پذیر برای همگان و منطبق با واقع بوده و عمومیت داشته باشد. نظریه اصل کلی قابل قبول از نظر علم یا مجموعه‌ای از اصول است که برای تبیین پدیده‌ها تدوین یافته است. الگوئی که ناظر بر مشاهده بوده و پیچیده تر از قانون است و اغلب از مجموعه‌ای از چند قانون بهم مربوط تشکیل می‌شود.

این دو دارای نکات مشترکی هستند که عبارتند از: 1. هر دو بر فرضیه‌های آزمون شده مبتنی هستند؛ 2. هر دو مورد حمایت داده‌های عینی و تجربی زیادی هستند؛ 3. هر دو از طرف اکثر دانشمندان یک رشته علمی خاص مورد قبول هستند؛ 4. هر دو ابطال پذیرند و در صورت وجود شواهد و مدارک عینی و تجربی مخالف، باطل می‌شوند. (برگرفته از کتاب فلسفه علم، نوشته یوسف نراقی)

پنج مکتب اقتصادی
علاوه بر مکتب شیکاگو می توان از چهار مکتب دیگر اقتصادی هم نام برد؛ سوسیالیسم، اقتصاد نوکلاسیک، مکتب تاریخی آلمان و انگلستان و مکتب اتریش. همان طور که می دانید سوسیالیسم به معنای وسیع کلمه، طیف متنوعی از اندیشه ها و متفکران را در برمی گیرد که تنها ویژگی مشترک آنها اعتقاد به «وم برابری بیشتر برای انسان ها و افزایش نقش کارگران در اداره جوامع » است.
مکتب اقتصادی سوسیالیسم
کارل مارکس از متفکران و مبدعان «روش علمی مبارزه با سرمایه داری» ، دو اثر اصلی و بنیادی به نام های «مانیفست کمونیست» و «کاپیتال» از خود به جای گذاشت که در اولی چارچوب کلی نظریه فلسفی او ارائه شده است و در کاپیتال نیز شرح تطور اقتصادی جهان با تأکید بر سرمایه داری آمده است که در واقع بزرگترین نوشته مارکس در حوزه اقتصاد ی است. مارکس در این کتاب علاوه بر گردآوری و نقد آثار پیشینیان، می کوشد تضادهای ذاتی سرمایه داری را که در نهایت به فروپاشی آن می انجامد، تشریح کند، اما مارکس در این کتاب و دیگر آثارش برخلاف آنچه هوادارانش می پندارند، از جامعه پس از سرمایه داری نه تنها تصویر روشنی ارائه نمی دهد بلکه اصولاً پایه نظریات وی مبتنی بر یک سری اصولی است که از ثبات علمی و وضوح معرفتی برخوردار نیست و تنها به این نکته تأکید می ورزد که جهان از مراحل کمون اولیه، برده داری و فئودالیسم گذشته و به سرمایه داری پا گذاشته و لاجرم از این مرحله هم عبور می کند و با ایجاد جامعه سوسیالیستی و مالاً کمونیستی، تاریخ جهان به صورت تک خطی به کمال و غایت انسانی خود که همانا رهایی همه انسان ها از استثمار است، می رسد. اگر چه مایه هایی از امید و آرزوی فردای روشن دراین آرا دیده می شود، اما به هیچ وجه این آینده نگری امیدوارانه و تطور مراحل جوامع طبقاتی منطقی و در دسترس بشر نیست. ضمن اینکه معلوم نیست این استثمار در مراحل دیگر بر سر انسان رها شده تکرار نشود. در حالی که در ادیان توحیدی به ویژه دین مبین اسلام، آینده از آن انسان های صالح، فعال و آگاهی است که خود در عرصه اجتماع حضور دارد و با آگاهی و گزینش خیر فردایی روشن را می سازد. از همین روی است که در تاریخ تحول اندیشه های سوسیالیستی ملاحظه می شود که علاقه مندترین هواخواهان مارکس یعنی سوسیال دموکرات های آلمان و روسیه در اصول به اصطلاح بنیادین مارکس تجدیدنظر می کنند و با تعدیل آموزه های وی در باب جزمیت تاریخی و ضرورت تحقق سوسیالیسم، پاره ای از اصول مارکس از جمله جنگ طبقاتی و حکومت دیکتاتوری پرولتاریا را نفی می کنند و مروج روش های دموکراتیک برای رسیدن به برابری به ویژه در ابعاد اقتصادی می شوند. روشنفکران چپ گرای اروپای شرقی و کمونیست های اروپایی در زمره این افراد هستند.
مکتب اقتصادی نئوکلاسیک‌ها
در دنیای اقتصاد و نظریات اقتصادی، آدام اسمیت نقشی مثل افلاطون و ارسطو در فلسفه دارند. بر همین اساس علاقه مندان پدر علم اقتصاد همواره تلاش کرده اند کاستی ها و تناقض های علمی وی را در قالب شعبات گوناگون اقتصادی جبران کنند. یکی از جریان های کوشا در این زمینه، اقتصاددانان نئوکلاسیک یا مارژینالیست ها هستند. نئوکلاسیک ها اقتصاددانی هستند که قیمت ها، تولید کالاها و توزیع درآمدها را ذیل جریان عرضه و تقاضا در بازار تعریف می کنند و برای عقل حسابگر انسان غربی در زمینه سود و جذب فایده بیشترین نقش را قائل هستند. واژه مارژین، حاشیه یا مابه التفاوت است، اما معنایی که مارژینالیست ها از آن در نظر دارند، این است که در هنگام نیاز شدید به کالایی، خریدار انگیزه پرداخت پول تا سر حد توان را دارد، اما با مصرف اولین واحد کالا و کاهش نیاز به آن، برای خرید واحد بعدی، میل و انگیزه خرید کمتر می شود. پس باید تلاش کرد این نیاز کاسته نشود ولو از طریق ایجاد نیازهای کاذب. به این ترتیب تولید انبوه و حداکثر سود همواره تضمین می شود. اقتصاددانان برجسته ای که مبدع این بحث بودند، یعنی ویلیام استنلی، کارل منگر و لئون والراس پیشگامان انقلاب مارژینالیستی شمرده می شوند، اما انقلاب این سه نفر در اواخر قرن 19 توسط آلفرد مارشال تکمیل شد. اهمیت کار مارشال در کشف نقطه تعادل و بالانس بین نظریات اقتصادی کلاسیک ها و مارژینالیست ها بود. او با مثال دو تیغه قیچی به جای تأکید یکسویه بر یکی از دو طرف عرضه یا تقاضا، معتقد بود که تعیین کننده نهایی قیمت، نسبت بین عرضه و تقاضا است که می توان آن را با نمودار ریاضی نشان داد.
از درون آرای کارل منگر، مکتب اتریش سر بر آورد و آرای مارشال، الهام بخش شمار دیگری از اقتصاددانان از جمله جون رابینسون و ادوارد چمبرلن شد. تأکید اقتصاددان نئوکلاسیک در سال های پس از جنگ جهانی اول به رقابت کامل و موانع آن متمرکز شده بود. از درون این بحث ها، در سال های بین دو جنگ جهانی آرای تازه ای بیرون آمد که مدون ترین آنها مکتب کینز بود که به نظریه غالب تبدیل شد. جان میناردکینز که در زمان بحران بزرگ اقتصادی آمریکا ( 1931-1929) می زیست علت العلل این بحران را کاهش تقاضا تشخیص داد و پیشنهادی شبه سوسیالیستی ارائه کرد. براساس طرح وی، چون جامعه توان مصرف ندارد و این ناتوانی موجب کند شدن چرخه تولید می شود پس دولت باید با بالا بردن هزینه های خود به رونق تولید کمک کند. این فرمول کینزی در هنگامه ای که اقتصاد آمریکا و به تبع آن برخی کشورهای دیگر در رکود به سر می برد تا حدودی موثر واقع شد، اما با گذشت زمان و پر شدن ظرفیت های خالی تولید راه حل کینز با آفت افزایش نقدینگی در بازار و کسری بودجه دولت مواجه شد و ضرورت بازبینی در آن ملاحظه گردید. منتقدان کینز گروه تازه ای از اقتصاددانان بودند که با عنوان مکتب شیکاگو مشهور شدند.
در شماره گذشته به نقد متفکران مکتب شیکاگو به اقتصاد کینزی پرداختیم و گفتیم که اقتصاددان برجسته شیکاگو میلتون فریدمن با نقد نظریه کینز و ارائه بدیلی با عنوان نظریه پولی به انتقاد از مداخله دولت و هزینه های اشتغاای آن پرداخت و نظریه «انتظارات عقلایی» را مطرح کرد و با واقعی کردن قیمت ها و کاهش مداخله دولت در اقتصاد و به تبع آن کاهش هزینه های دولتی، تحول اقتصادی دهه های 80 و 90 میلادی را برای دولت های تاچر و ریگان و صندوق بین المللی پول به ارمغان آورد، اما کمر بسیاری از مردم در زیر با فشار گرانی ها و گرسنگی خم شد.
در شماره آتی به مکتب اقتصادی اتریش و ریشه های آن خواهیم پرداخت.

مشاور بشار اسد:
اردوغان، کاملاً با رژیم صهیونیستی هماهنگ است

مشاور رسانه‌ای و ی رئیس‌جمهور سوریه گفت که توافق آتش‌بس در ادلب به نفع سوریه است و ترکیه و رژیم صهیونیستی در حملات خود به سوریه به طور کامل هماهنگ عمل می‌کنند.
کد خبر: ۱۰۹۱۶
۱۲:۴۲ - ۱۷ اسفند ۱۳۹۸
 
به گزارش "خط بازار"«بثینه شعبان» مشاور ی و رسانه‌ای رئیس‌جمهور سوریه در سخنانی، توافق آتش‌بس میان ترکیه و روسیه بر سر ادلب را به نفع سوریه دانست.

به نوشته خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، او به شبکه السوریه گفت که «این کشور به مبارزه با تروریسم ادامه می‌دهد و توافق مسکو در نتیجه فداکاری‌های ارتش سوریه شکل گرفت که به گفته وی توانست بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر مربع را آزاد کرده و اجرای توافق سوچی در ادلب را تضمین کند».

بثینه شعبان، توافق آتش‌بس را در جهت منافع سوریه دانست و گفت که فداکاری‌های ارتش این کشور توافقی را موجب شد که طبق آن بزرگراه‌های «ام-۴» و «ام-۵» باز شد و مبارزه با تروریسم نیز ادامه خواهد یافت.

مشاور بشار اسد افزود: «این توافق موقتی است و به نفع ارتش و مردم سوریه در مسیر مبارزه با تروریسم و تکمیل اجرای توافق سوچی است؛ توافقی که رئیس‌جمهور بحران زده ترکیه در سطح داخلی و خارجی، بدان التزامی نداشت و اقداماتش نیز نشان دهنده بحرانی است که در آن به سر می‌برد و اروپا و جهانیان بتدریج خطر ت‌هایش را در پرونده آوارگان یا حمایت از تروریسم درک می‌کنند و دروغ و نفاقش در برابر جهان آشکار شده است».

بثینه شعبان گفت که هماهنگی میان روسیه و ترکیه پیش از این نیز وجود داشته و مسکو همپیمان مورد اعتماد دمشق است و دولت سوریه به گفته و سخنش احترام می‌گذارد.

او در خصوص حملات رژیم صهیونیستی نیز تأکید کرد: «این حملات با هدف طولانی کردن جنگ صورت می‌گیرد و رئیس‌جمهور ترکیه به طور مطلق با رژیم صهیونیستی و آمریکا و دشمنان سوریه هماهنگ است و سخنانش در خصوص حمایت از موضوع فلسطین به هیچ وجه معنی نمی‌دهد؛ چرا که در واقع او برای منافع رژیم صهیونیستی در سوریه، لیبی و عراق کار می‌کند.»

مشاور بشار اسد در پایان گفت که سوریه به نیابت از جهان با تروریسم مبارزه می‌کند و این مبارزه تا آزادی کامل خاک سوریه و اخراج «اشغالگران آمریکایی» تا هر زمانی که طول بکشد؛ ادامه خواهد یافت.

پلن B ایران، روسیه و چین علیه ترامپ

خروج آمریکا از توافق هسته ای و ستیزه جویی این کشور در مواجهه با مسائل جهانی، مسکو، پکن و کشورهای دیگر را بر آن داشته تا روابط خود را با ایران گسترش دهند.

به گزارش"پایگاه خبری تحلیلی خط بازار"برزو دراگاهی، تحلیلگر خاورمیانه رومه انگلیسی ایندیپندنت، در مقاله ای نوشت: "دولت ترامپ با اعمال دوباره تحریم ها و ایجاد محدودیت در روابط اروپا با ایران، تصور می کرد که می تواند ایران را مجبور کند تا مجدداً سر میز مذاکره بنشیند و «معامله بهتری» صورت بگیرد، یا حداقل فرصتی شود تا مقامات کنار هم عکسی بگیرند و تاثیر خوشایندی بر انتخابات سال ۲۰۲۰ بگذارد.”

وی در ادامه نوشت: "اما حمایت پایدار دیپلماتیک روسیه و احتمالا سرمایه گذاری های چین در بخش انرژی و صنعت، به ایران اطمینان می دهد که می تواند ترامپ را پشت سر بگذارد، حتی اگر در انتخابات ۲۰۲۰ نیز دوباره پیروز شود.”

دراگاهی در مقاله خود از ورود ایران به شبکه اوراسیا تحت رهبری چین و روسیه به عنوان راه حل دوم نام برد و این در حالی است که "هر دو کشور چین و روسیه در رقابت با آمریکا هستند”. البته روسیه در مخالفت با تندروهای واشنگتن صراحت بیشتری دارد و پس از اعلام تحریم های دوباره علیه بانک مرکزی ایران، وزیر امور خارجه این کشور اظهار داشت که کشورش آنها را نادیده خواهد گرفت.

زمیر کابلوف، یک مقام وزارت امور خارجه روسیه، به خبرنگار ریو نووستی، گفت: "این اقدام ها تاثیری بر رویکرد ما نسبت به ایران نخواهد داشت. ما همانطور که برنامه ریزی شده است همکاری خود را با ایران در حوزه بانکی ادامه خواهیم داد.”

اسفندیار بتمنقلیج، متخصص اقتصاد ایران، نیز در این باره به ایندیپندنت گفت: "روسیه، مساله ایران را یک مطالعه موردی برای کاهش اثرات تحریم ها می داند و به همین دلیل با ایران درباره سازوکارهایی مانند سیستم های جدید پیام رسانی بانکی مشغول گفتگو است تا هر چه بهتر اقتصاد خود را از تأثیر تحریم های آمریکا حفظ کنند.”

به علاوه، شواهد اندکی وجود دارد که چین سرمایه گذاری های حائز اهمیت خود را در ایران افزایش می دهد که البته برای پکن رقم چندان زیادی نیست، اما اقدامات اخیر واشنگتن علیه ایران، اهمیت تهران را برای پکن افزایش داده است.

بتمنقلیج ادامه داد: "ترجیح بازارهای دیگر به ایران برای شرکت های چینی از نظر اقتصادی کاری آسان است، اما برای دولت چین از نظر ی سخت است که در مقابل تحریم های آمریکا تسلیم شود.”

ایران ممکن است روی همکاری با چین و روسیه از طریق کانال های مختلف حساب کند اما اگر اروپا با ایران همکاری کند، باید کانال بازتری ایجاد شود.

به گزارش فوربز، ستون اصلی توافق نامه جدید ایران و چین، این است که چین برای توسعه بخش های نفت، گاز و پتروشیمی ۲۸۰ میلیارد دلار و برای ارتقاء زیر ساخت های حمل و نقل و زیرساخت های ایران ۱۲۰ میلیارد دلار دیگر سرمایه گذاری خواهد کرد.

علاوه بر این، ترکیه نیز به رهبری اردوغان با چشم انداز اوراسیایی از ایران حمایت می کند. با وجود اینکه دیپلمات های غربی ادعا می کنند که شرکت های بزرگ ترکیه اکثراً از ترس خشم دولت ترامپ، از ایجاد روابط تجاری با تهران خودداری می کنند، اما آنها همچنین اقرار می کنند که ایران در ابداع سازوکارهای مالی جدید در کشورهایی مانند ترکیه یا عراق برای فرار از تحریم های آمریکا متخصص شده است.

وجه مشترک میان ایران، روسیه، ترکیه و چین مواجهه با فشارهای آمریکا است، به همین دلیل آنها به دنبال ایجاد زمینه های مشترک برای ارتقای روابط هستند. مادامی که رویکرد یکجانبه آمریکا، ایران را تهدید می کند، روسیه، چین و کشورهای دیگر نیز این خطر را در خود احساس خواهند کرد.

در این میان، تبریز که سایت‌های مهم نفتی و گاز را در خود جای داده است نقطه شروع خط لوله انتقال گاز تبریز ـ آنکارا و نقطه محوری جاده ۲۳۰۰ کیلومتری جدید ابریشم است که ارومچی (پایتخت منطقه سین کیانگ) را به تهران، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان متصل می کند و سپس از طریق ترکیه وارد اروپا می شود. طرح این خط لوله نیاز به همکاری روسیه نیز دارد که حیاط خلوت کشورهای پساشوروی است.

منبع: اقتصاد 24

مهر۹۸

جزئیاتی از « پلن B» کشورهای عربی و آمریکا برای برخورد با ایران

خروج آمریکا از برجام، وضعیت جدیدی را در محیط امنیتی خاورمیانه به وجود آورده است؛ وضعیتی که ممکن است فشارهای بسیاری از سوی آمریکا و متحدان منطقه ای خود علیه ایران به وجود آورد. در همین زمینه، پایگاه آمریکایی بلومبرگ از « پلن B» دولت های عربی در برابر ایران پرده برداشته است

خروج آمریکا از برجام، وضعیت جدیدی را در محیط امنیتی خاورمیانه به وجود آورده است؛ وضعیتی که ممکن است فشارهای بسیاری از سوی آمریکا و متحدان منطقه ای خود علیه ایران به وجود آورد.

به گزارش «تابناک»؛ در همین راستا، دولت های عربی به رهبری عربستان و امارات نیز به نظر می رسد، مترصد این بودند که آمریکا از برجام خارج شود تا بلکه بتوانند اقدامات جدیدی را علیه ایران آغاز کنند.

به همین جهت بود که بلافاصله پس از خروج آمریکا از برجام، امارات متحده عربی نیز ضمن همراهی با آمریکا، تحریم هایی علیه برخی شرکت ها و اشخاص ایرانی اعمال کرد.

اما به نظر می رسد این پایان ماجرا نیست و دولت های عربی طرح های مدون و جامعی را برای مقابله با ایران در نظر دارند.

در همین زمینه، پایگاه آمریکایی بلومبرگ از «پلن B» دولت های عربی در برابر ایران پرده برداشته و نوشته است: خروج دونالد ترامپ از توافق هسته‌ای ایران با واکنش منفی بین المللی مواجه شد، اما سه متحد آمریکا در خاورمیانه ـ اسرائیل، عربستان سعودی، و امارات متحده عربی ـ به گرمی از این اقدام استقبال کردند.

اسرائیل همواره مدعی بوده که این توافق برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به یک قدرت هسته‌ای کافی نبوده و کشور‌های عرب حوزه خلیج فارس هم می‌گویند، برجام پوششی بوده است برای تشدید برنامه‌های ایران در راستای بی ثبات کردن جهان عرب. زمانی که از یک «طرح جایگزین» برای سد نفوذ ایران مطرح می‌شود، آن‌ها ایده‌های فراوانی دارند.

عربستان سعودی و امارات هرگز با این استدلال باراک اوباما که همکاری و رفع تحریم‌ها موجب تعدیل ت‌های انقلابی، مداخلات منطقه‌ای و حمایت از افراط گرایان فرقه‌ای توسط ایران می‌شود موافق نبودند.

بنابراین، آن‌ها از حملات لفظی ترامپ و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران استقبال کرده و می‌خواهند ایالات متحده هرگونه تلاش اروپایی‌ها برای پیدا کردن راهی که شرکت هایشان بتوانند با نهاد‌های ایرانی تجارت کنند را مسدود کنند.

البته گسترش قدرت ایران به عنوان یک قدرت منطقه‌ای تا اندازه زیادی پیش از امضای توافق هسته‌ای شکل گرفته بود و تحریم‌های جامع بین المللی نتوانسته بودند، حمایت ایران از گروه‌های مورد نظرش در کشور‌هایی همچون عراق، سوریه، لبنان، بحرین و یمن را متوقف کنند.

از این روی، کشور‌های حاشیه خلیج فارس انتظار ندارند، تحریم‌ها به تنهایی بتوانند کاری بکنند. آن‌ها امیدوارند با شکست داعش در عراق و سوریه، واشنگتن یک راهبرد منطقه‌ای هماهنگ تر برای محدود کردن قدرت ایران را رهبری کند.

آن‌ها همچنین خواهان اقدامات نظامی محدود و متمرکز برای پس گرفتن دستاورد‌هایی هستند که ایران از زمان حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ کسب کرده است.

در واقع آن‌ها چنین رویکردی را در قبال حوثی‌های مورد حمایت ایران در یمن در پیش گرفته اند و امیدوارند در مواجهه با رفتار‌های ایران در آب‌های خلیج فارس هم نقش داشته باشند.

این کشور‌ها همچنین به دنبال آنند که واشنگتن هدایت مقابله با ایران را در عراق بر عهده بگیرد، اما عربستان سعودی در این زمینه هم نشان داده است که می‌خواهد نقشی دیپلماتیک، ی و مالی ایفا کند.

شاید راهبردی‌ترین صحنه در تمام نبرد‌ها سوریه باشد؛ جایی که خیلی از کشور‌های خلیج فارس دور است. این کشور‌ها امیدوارند اسرائیل خط قرمزهایش در مقابل ایران را جدی بگیرد و زندگی را برای شبه نظامیان حزب الله در سوریه، حتی احتمالا در خود لبنان دشوار کند.

آن‌ها به ایالات متحده تأکید خواهند کرد که نگذارد ایران از مزیت های فروپاشی داعش در غرب عراق و شرق سوریه برای ایجاد یک مسیر امن نظامی از ایران تا لبنان و مدیترانه استفاده کند. اگر چنین تحول راهبردی امن و منسجم باشد، ظهور ایران به عنوان یک ابرقدرت منطقه‌ای را تضمین خواهد کرد.

کشور‌های حاشیه خلیج فارس همچنین از واشنگتن می‌خواهند ترکیه و روسیه را متقاعد کند که منافعشان در سوریه از طریق یک ایران قدرتمند و تهاجمی تأمین نمی‌شود. در غیر این صورت روسیه می‌تواند به مانع بزرگی برای کاهش نفوذ ایران در سوریه و فرستادن حزب الله به لبنان تبدیل شود.

در نهایت، در حالی که این کشور‌ها خواهان یک جنگ تمام عیار با ایران نیستند، نشانه‌هایی از تشویق به شورش اقوام ایرانی، همچون بلوچ ها، عرب ها، و کرد‌ها توسط کشور‌های عربی و آمریکا وجود دارد.

هدف تغییر نظام ایران نیست و یک دلیل آن این است که در حال حاضر این احتمال جدی نیست. در عوض، آنچه آن‌ها می‌خواهند یک کمپینِ سد نفوذ پایدار برای اعمال فشار به ایران جهت تغییر رفتار و جاه طلبی هایش و محدود کردن توانایی اش در بی ثبات کردن همسایگان و افزایش نفوذ این کشور است.

این یک مسأله بزرگ است و احتمالا بزرگ‌تر از چیزی است که بسیاری از رهبران عرب درک کرده اند. دهه‌ها پس از رهبری آمریکا در منطقه، این کشور‌ها به آن عادت کرده و از نظم منطقه‌ای آمریکا محور سود برده اند؛ اما اکنون و به ویژه پس از عراق و افغانستان، آمریکایی‌ها از طیف‌های مختلف، پیشاپیش از یک جنگ دیگر در خاورمیانه خسته اند. شعار «نخست آمریکا»‌ی ترامپ اشتیاق چندانی برای مداخلات این چنینی در ت خارجی را که مورد نظر متحدان عربش است، برنمی انگیزد.

کشور‌های عرب خواهان تکرار ماجراجویی‌های سال ۲۰۰۳ در عراق نیستند که مورد حمایتشان هم نبود. آنچه آن‌ها می‌خواهند تلاشی در چند جبهه است تا با خنثی کردن گروه‌های مورد حمایت ایران، پشتیبانی از دشمنان و شورشی‌ها و مسدود کردن اقتصاد این کشور نفوذش را محدود کنند. آن‌ها بر این باورند که تنها واشنگتن می‌تواند چنین کاری کند. این ایده به ویژه بر تضعیف سپاه پاسداران و موکلانش در سراسر منطقه متمرکز است.

سد نفوذ ایران زمان خواهد برد، نیازمند صرف تلاش و نیروی نظامی است و بدون دردسر نخواهد بود. اما نیازی نیست و نباید همچون جنگ دیوانه واری باشد که سال ۲۰۰۳ برای تغییر چهره عراق و افغانستان آغاز شد. در عوض، همان طور که روسیه در سوریه نشان داد و حتی در خاورمیانه هم این ممکن است، باید اهداف محدود را با ابزار‌های محدود تضمین کرد، به ویژه اگر متحدان با هم کار کنند. این چیزی است که عربستان سعودی و امارات در «طرح جایگزینشان» برای برجام در نظر دارند.

این متن دومین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

زکات علم، نشر آن است. هر وبلاگ می تواند پایگاهی برای نشر علم و دانش باشد. بهره برداری علمی از وبلاگ ها نقش بسزایی در تولید محتوای مفید فارسی در اینترنت خواهد داشت. انتشار جزوات و متون درسی، یافته های تحقیقی و مقالات علمی از جمله کاربردهای علمی قابل تصور برای ,بلاگ ها است.

همچنین وبلاگ نویسی یکی از موثرترین شیوه های نوین اطلاع رسانی است و در جهان کم نیستند وبلاگ هایی که با رسانه های رسمی خبری رقابت می کنند. در بعد کسب و کار نیز، روز به روز بر تعداد شرکت هایی که اطلاع رسانی محصولات، خدمات و رویدادهای خود را از طریق بلاگ انجام می دهند افزوده می شود.

این متن اولین مطلب آزمایشی من است که به زودی آن را حذف خواهم کرد.

مرد خردمند هنر پیشه را، عمر دو بایست در این روزگار، تا به یکی تجربه اندوختن، با دگری تجربه بردن به کار!

اگر همه ما تجربیات مفید خود را در اختیار دیگران قرار دهیم همه خواهند توانست با انتخاب ها و تصمیم های درست تر، استفاده بهتری از وقت و عمر خود داشته باشند.

همچنین گاهی هدف از نوشتن ترویج نظرات و دیدگاه های شخصی نویسنده یا ابراز احساسات و عواطف اوست. برخی هم انتشار نظرات خود را فرصتی برای نقد و ارزیابی آن می دانند. البته بدیهی است کسانی که دیدگاه های خود را در قالب هنر بیان می کنند، تاثیر بیشتری بر محیط پیرامون خود می گذارند.

روزی گفتگویی میان شیطان و رسول خدا(ص) اتفاق افتاد که پاسخ شیطان به سوالات ایشان شنیدنی است.
به گزارش حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، پیامبر اکرم(ص) در خانه اُمّ سلمه  نشسته بودند. کسی از همسر ایشان اجازه ورود خواست. حضرت رسول(ص) فرمودند:ابلیس است، در را به روی او نبندید نمی خواهم راهش ندهید در را باز کنید و بگذارید بیاید .

وقتی ابلیس رو به روی پیامبر (ص) نشست، گفت من به اختیار خودم به اینجا نیامده ام، دو فرشته از جانب خداوند من را مأمور کردند تا جلسه ای با تو داشته باشم. حضرت فرمودند: من سؤالاتی دارم که تو باید به آنها جواب بدهی 

حضرت رسول(ص) از شیطان پرسیدند: در این دنیا با چه کسی دشمن هستی؟ 

با تو! نسبت به شما دشمنی بسیار دارم. حضرت پرسیدند: چرا؟
 شیطان پاسخ داد: تو با این قدرت معنوی،مردم را هدایت می کنی و به آنها وعده قطعی می دهی که آنها را در قیامت نیز شفاعت خواهی کرد. تو مانع و مخل کار من هستی و زحمت مرا به باد می دهی.

حضرت رسول (ص) از شیطان پرسیدند: آیا با کس دیگری هم دشمن هستی، شیطان گفت:من با یاران و دوستان تو هم دشمن هستم. آنها وقتی گناه می کنند عاشق توبه هستند و از عذاب الهی دلهره دارند و به پدر و مادرشان احترام می گذارند. همچنین دشمن عالمی هستم که به علمش عمل می کند و دشمن کسی هستم که از کار خیر روگردان نیست.

نظر شیطان درباره حضرت علی(ع )

پیامبر اکرم(ص) از شیطان پرسیدند: نظرت درباره علی بن ابیطالب(ع)، وصی من چیست؟ شیطان پاسخ داد یا رسول الله امکان دستیابی به علی(ع) وجود ندارد. این آدم از نظر ما دست نیافتنی است؛چون به پروردگار عالمیان متصل است و ما نمی توانیم به او برسیم و من راضی هستم که او کاری با من نداشته باشد چرا که من طاقت یک لحظه دیدار او را ندارم چون نور الهی علی آنقدر قوی است که ما را دفع می کند 

حضرت رسول(ص)فرمودند:شیطان! رفقای تو در این دنیا چه کسانی هستند؟ شیطان گفت:کسانی که پشت سر مردم غیبت می کنند و پایبند به نماز نیستند. حضرت رسول(ع)فرمودند: همنشینان تو چه کسانی هستند؟ شیطان گفت: شرابخواران و همچنین تمام کاران در آغوش من هستند.
 پیامبر(ص) پرسیدند: وکیلان تو چه کسانی هستند؟ شیطان گفت:وکیلان من کم فروشان، و خزانه داران من کسانی هستند که خمس و زکات خود را پرداخت نمی کنند 

پیامبر اکرم (ص) در ادامه پرسیدند: شیطان! سرور و شادی تو در چیست؟ شیطان پاسخ داد در این است که مردم قسم دروغ می خورند. حضرت فرمود چشم تو را چه چیزی کور می کند؟ شیطان گفت کمکی که به مستمند در تنهایی می شود. پیامبر فرمود گوش تو را چه چیزی کر می کند؟ شیطان گفت وقتی امت تو دستانشان را به سوی پروردگار بلند کرده و یا الله و یا رب می گویند 

مسجد شیطان کجاست و چه کسانی مؤذن او هستند؟ 

پیامبر (ص) از شیطان پرسیدند: مسجد تو کجاست؟ شیطان گفت بازارهایی که پر از غش و تقلب در اموال باشد. 

پیامبر خدا(ص) فرمود :با چه کسی هم غذا هستی؟ 

شیطان گفت:ن و مردانی که بر سر سفره، نام خدا را نمی برند.

رسول خدا(ص) فرمود:چه کسی پیش تو عزیز است؟ 

شیطان گفت:کسی که دائم غرق در معصیت است و معصیت را برای لحظه ای تعطیل و رها نمی کند .

حضرت رسول(ص) از شیطان پرسیدند: آیا تو مؤذنی هم داری؟ 

شیطان گفت: کارگردانان و مطربان شبانه، مؤذن من هستند. حضرت فرمود شکار تو چیست؟ 
شیطان گفت مردان چشم چران. پیامبر پرسید چه کسی را بیشتر از همه دوست داری؟ شیطان گفت کسی که با اخلاق و زبانش آرامش یک جامعه و خانواده را برهم می ریزد 

شیطان از چه کسانی رضایت کامل دارد؟ 

پیامبر(ص) فرمود:شیطان از چه کسی رضایت کامل داری؟ شیطان گفت:از نی که با روی و موی باز با لباس و پوشش خود جلب توجه کرده، با آرایش بیرون آمده و دین مردم را غارت می کنند. (شیطان در حالی این سخنان را می گفت که آن زمان بدحجابی در شهر مدینه وجود نداشت)

منبع از کتاب انوار المجالس به نقل از کتاب سراج القلوب 

جهت آشنایی بیشتر با فضایل و مناقب حضرت علی (ع) در قرآن و سنت پیامبر نگاهی مختصر وگذرا به منابع اهل سنت در این باره می‌اندازیم :[1]

فضایل حضرت علی (ع) در قرآن

1- إِنِّی جَاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِمَامًا قَالَ وَمِن ذُرِّیَّتِی قَالَ لاَ یَنَالُ عَهْدِی الظَّالِمِینَ
(من ترا امام و رهبر مردم قرار دادم)
سوره بقره، آیه 124
شافعی ابن مغازلی در کتاب المناقب، ص 276 به سند خود از عبدالله بن مسعود روایت کرده که گفت : رسول خدا فرمود : "من از دعای پدرم ابراهیم هستم.”
گفتیم : ای رسول خدا چگونه از دعای پدرت ابراهیم هستی؟

امیرالمومنین علی (علیه السلام)
فرمود : خداوند به ابراهیم (ع) وحی کرد که : "انی جاعلک للناس اماما” ابراهیم خوشحال شد و گفت : "پروردگارا از دودمان من نیز امامانی مثل من قرار بده.”
خداوند به ابراهیم وحی فرستاد : "ای ابراهیم من عهدی به تو نمی‌دهم که به آن وفا نکنم” عرض کرد: "خدایا آن چه عهدی است که اگر به من عطا کنی وفا نکنی؟”
فرمود : "من پیمان امامت را به ستمکاران از دودمان تو نمی‌بخشم.”

ابراهیم عرض کرد: "ستمکارانی که این پیمان به آنها می‌رسد، کیانند؟”
به او فرمود : "کسی که برای بتی سجده و عبادت کند.”

ابراهیم عرض کرد : "پروردگارا من و فرزندانم را از پرستش بتان دور بدار.”
پیامبر (ص) فرمود : "دعای ابراهیم به من و علی منتهی شد و هیچ یک از ما در مقابل بتی هرگز سجده نکردیم پس خداوند مرا برای خود پیامبر و علی را وصی اخذ کرد.” 

2- إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ
(تو تنها بیم دهنده‌ای و برای هر گروهی هدایت کننده)

سوره رعد، آیه 7
ابن عباس روایت کرده :
چون این آیه نازل شد، پیامبر دستش را بر سینه خود زد و فرمود: "منهم منذر” (انذار یعنی هدایت با دعوت) و سپس به شانه علی اشاره کرد و فرمود: "انت الهادی یا علی بک یهتدی المهتدون من بعدی” (یا علی تویی هادی و به وسیله تو بعد از من هدایت یافتگان هدایت می‌شوند).1 
3- عَمَّ یَتَسَاءلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ
(از چه چیز سئوال کنند از داستان بزرگ)
سوره نبا، آیات 1و2
رسول خدا فرمود : "منظور ولایت علی بن ابیطالب است که از آنها درباره آن در قبر سؤال می‌شود و هیچکس در شرق و غرب عالم، در بر و بحر از دنیا نمی‌رود مگر این که فرشتگان از او دربارة ولایت امیرمؤمنان سؤال می‌کنند و به میت می‌گویند : کیست پروردگارت؟ چیست دینت؟ و کیست پیامبرت؟ و کیست امام تو؟”2
4- اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ
(ما را به راه راست هدایت کن)
سوره حمد آیه 6
حضرت پیامبر فرمود : "صراط مستقیم، صراط محمد و آل محمد است.”3
از ابن عباس رسیده که پیامبر (ص) به علی (ع) فرمود : "ای علی تو راه روشن و همان راه راست و پشتوانه و پناه مؤمنان (یعسوب المؤمنین) هستی.”4 
5- وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ وَاللّهُ رَؤُوفٌ بِالْعِبَادِ
(از میان مردم کسی است که جان خود را برای طلب خشنودی خدا می‌فروشد و خدا نسبت به بندگان مهربان است.)
سوره بقره، آیه 207 (آیه لیلة المبیت)
ابوسعید خدری می‌گوید : همان شبی که پیامبر (ص) مهاجرت کردند به غار رفتند علی در بستر پیامبر خوابید. خداوند به جبرئیل و میکائیل فرمود: "بین شما برادری برقرار کردم عمر یکی از شما از دیگری طولانی‌تر است کدامیک از شما حاضر است برای دیگری فداکاری کند و از مقداری از عمرش درگذرد؟” هیچکدام حاضر نشدند. خداوند متعال فرمود : "شما مانند علی بن ابیطالب نیستید من بین او و پیامبر برادری قرار دادم و علی در بستر پیامبر خوابید و ایثار نمود و جانش را فدای پیامبر کرد. بسوی زمین بروید و او را از شر دشمنان محافظت نمایید.” وقتی جبرئیل کنارسر و میکائیل پایین پای علی قرار گرفتند، جبرئیل گفت : "بَخٍّ بَخٍّ مَن مِثلُکَ یابن ابیطالب” (به به خوشا به حال تو ای پسر ابوطالب، خداوند به واسطه تو بر ملائکه مباهات می‌کند) و در این هنگام آیه فوق نازل شد و به همین دلیل این شب تاریخی را لیلة المبیت نامیده‌اند.5 
6- الَّذِینَ یُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلاَنِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ
(آنانکه اموال خود را شب و روز و نهان و آشکار، انفاق می‌کنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان برای آنان خواهد بود و نه بیمی برای آنان است و نه اندوهگین می‌شدند.)
سوره بقره، آیه 274
از ابن عباس نقل شده است که این آیه در شأن علی نازل شده است.6
7- وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلاَّ اللّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ
(تأویل قرآن را جز خدا و راسخین در دانش نمی‌داند.)
سوره آل عمران، آیه 7
انس از پیامبر اسلام (ص) نقل کرده که پیامبر (ص) فرمود : بعد از من، علی عالم‌ترین مردم است برای تعلیم و تأویل قرآن.7 
8- فَمَنْ حَآجَّکَ فِیهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءنَا وَأَبْنَاءکُمْ وَنِسَاءنَا وَنِسَاءکُمْ وَأَنفُسَنَا وأَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَةُ اللّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ
(پس هر که با تو پس از دانشی که تو را آمده باشد محاجّه کند. بگو بیایید پسرانمان و پسرانتان و نمان و نتان خودمان و خودتان را فرا خوانیم و سپس مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.)
سوره آل عمران، آیه 61 (آیه مباهله) 8
9- أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنَآ آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَآتَیْنَاهُم مُّلْکًا عَظِیمًا
(مردم بر آنچه خدا از فضل خویش به آنان عطا کرده رشک می‌ورزند در حقیقت ما به خاندان ابراهیم کتاب و حکمت دادیم و به آنان ملکی بزرگ بخشیدیم.)
سوره نساء، آیه 54
از ابن عباس نقل شده: این آیه در مورد پیامبر و علی نازل شده است فضل در پیامبر همان نبوت است و در علی همان امامت.9
جعفربن محمد (ع) درباره «واتیناهم ملکاً عظیما» فرمود : «در میان امت امامانی هستند که اطاعت از آنها اطاعت از خداست و نافرمانی از آنها نافرمانی خدا»10 
10- یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن کُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلاً
(ای کسانیکه ایمان آورده‌اید خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولی الامر که از شما هستند را اطاعت کنید.)
سوره نساء، آیه 59
(رجوع به صفحه 47)
11- إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاَةَ وَیُؤْتُونَ اَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ
(ولیّ شما تنها خدا و پیامبر اوست و کسانیکه ایمان آورده‌اند همان کسانیکه نماز بر پا می‌دارند و در حال رکوع زکات می دهند.)
سوره مائده، آیه 55
(رجوع به صفحه 79)
12- الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا
(امروز دین شما را به کمال رسانیدم و نعمت خود بر شما تمام کردم و اسلام را دین شما برگزیدم)
سوره مائده، آیه 3
- یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنزِلَ إِلَیْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللّهَ لاَ یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ 
(ای پیامبر آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان اگر چنین نکنی امر رسالت را ادا نکرده‌ای.)
سوره مائده، آیه 67
آیات فوق درباره ولایت و جانشینی حضرت علی (ع) می‌باشد و به صفحه 50 رجوع شود.
13- الَّذِینَ آمَنُواْ وَلَمْ یَلْبِسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَـئِکَ لَهُمُ الأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ
(کسانیکه ایمان آورده و ایمان خود را به شرک نیالوده‌اند آنان در امن هستند و آنان راه یافتگانند.)
سوره انعام، آیه 82
از ابن عباس نقل است که :
"الذین آمنوا یعنی کسانیکه تصدیق به توحید کردند یعنی علی بن ابی طالب (ع) و "لم یلبسوا” یعنی آلوده و مخلوط نشد (مانند "لم تلبسون الحق بالباطل” یعنی حق و باطل با هم مخلوط نمی‌شوند.) "ایمانهم بظلم” یعنی ایمانشان به ظلم یعنی شرک آلوده نشد.
سپس این عباس می‌گوید : به خدا قسم هیچ کس به خدا ایمان نیاورد مگر بعد از شرک، غیر از علی که او ایمان بخدا آورد بدون اینکه به اندازه چشم زدنی به خدا شرک بورزد.
"اولئک لهم الامن” یعنی از عذاب و در آتش در امان هستند.
"و هم مهتدون” یعنی آنها به بهشت هدایت می‌شوند و علی اول کسی است که به خدا ایمان آورد.”11 
14- قُلْ فَلِلّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ فَلَوْ شَاء لَهَدَاکُمْ أَجْمَعِینَ
(بگو برای خدا حجت بالغه است.)
سوره انعام، آیه 149
انس نقل می‌کند که پبیامبر فرمود : من و علی حجت بر امت هستیم در روز قیامت.12
15- یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَسْبُکَ اللّهُ وَمَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ
(ای پیامبر بس است ترا خدا و آنکه پیرویت کردند از مؤمنان)
سوره انفال، آیه 64
جابربن عبدالله انصاری نقل کرده که : "و من اتّبعک من المؤمنین.” علی بن ابی طالب است و او در رأس مؤمنین است.13 
16- وَأَذَانٌ مِّنَ اللّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الأَکْبَرِ أَنَّ اللّهَ بَرِیءٌ مِّنَ الْمُشْرِکِینَ وَرَسُولُهُ
(و این اعلامی است از جانب خدا و رسولش به مردم در روز حج اکبر که خدا و رسولش از مشرکان بیزار است.)
سوره توبه، آیه 2 (آیه برائت)
[1] - اکثر مطاب برگرفته از دو کتاب : امام علی (ع) در قرآن از دیدگاه اهل سنت، ابوالفضل یغمائی، انتشارات احسن الحدیث، چاپ اول، 1378 و سیمای علی به روایت اهل سنت، ترجمه علی والسنة، تألیف سید هاشم بحرانی، ترجمه محمد امینی، انتشارات قدر، 1364 ش، که بطور خلاصه ذکر شده است. علاقمندان می‌توانند علاوه بر دو کتب فوق به کتب زیر مراجعه نمایند :
احقاق الحق شوشتری، امام علی (ع) در قرآن آیه الله شیرازی، امام علی (ع) در قرآن نجفی شاکری، الغدیر علامه امینی، تفسیر المیزان، تفسیر مجمع البیان.

گوشه ای از فضائل امام علی «ع» از منظر علمای بزرگ مذاهب اربعه

امام حسن بصری:

خدا علی را رحمت کند. به خدا سوگند که او برای دشمنانش همچون تیری صائب و به هدف خورده از جمله تیرهای الهی بود و از همه داناتر و از همه به پیامبر نزدیکتر و درویش این امت بود. چنانکه به مال دنیا رغبتی نداشت و در فرمان پذیری امر الهی نیز سستی به خرج نداد و از ملامت نکوهش گران باک نداشت و قرآن محور هدف و دانش و عمل او بود و از این راه بر بهشتی زیبا دست یافت.(1)

امام ابوحنیفه:

در جنگ میان علی و مخالفان او حق به جانب علی بود. (2)

امام احمد بن حنبل:

عبدالله فرزند احمد بن حنبل از ایشان نقل میکند: «علی بن ابی طالب از اهل بیت است و کسی با آنها قابل مقایسه نیست.» عبدالله همچنین نقل می کند: در حق علی باید بگویم که خلافت علی را مقام و منزلت نداد، بلکه علی به خلافت منزلت بخشید.»(3)

امام بخاری:

ایشان در کتاب صحیح بخاری به نقل مناقب حضرت علی «ع» پرداخته که از آن جمله روایات مربوط به کنیه ابوتراب، دادن پرچم پیروزی در روز خیبر به علی و حدیث منزلت است. او از جناب عمر نقل می کند: پیامبر رحلت فرمود در حالی که از علی راضی بود.(4)

امام مسلم بن حجاج:

ایشان در کتاب مناقب صحیح مسلم به نقل روایاتی در منقبت علی «ع» از پیامبر «ص» می پردازد. او روایاتی همچون دادن پرچم پیروزی را در روز خیبر به علی با اسناد مختلف، ابوتراب خواندن علی «ع» از جانب پیامبر «ص»، و سفارش پیامبر در رعایت حرمت اهل بیت و همچنین سخنان سعد بن ابی وقاص را نقل می کند.(5)

امام نسائی:

ایشان با نوشتن کتاب خصائص امیرالمومنین علی بن ابی طالب کرم الله وجهه، حدود 178 روایت در مناقب آن حضرت ذکر می کند. خوارزمی نقل می کند که امام نسائی گفته است در فضیلت هیچ یک از یاران پیامبر «ص» به اندازه فضیلت علی «ع» روایت وجود ندارد.(6)

جناب ابن عبدالبر:

فضائل علی در میان برگ ها نمی گنجد. بنی امیه علی را به باد ناسزا می گرفتند و از او بدگویی می کردند اما این حرکات جز بلندی مرتبه و شان و محبت در نزد علما چیز دیگری بر علی نمی افزود(7)

امام فخر رازی:

هرکه علی «رض» را پیشوای دینی خود قرار دهد حقا به دستاویز محکمی در دین و دنیای خود چنگ زده است.(8) هرکه در دین خود به علی بن ابی طالب اقتدا کند حقا هدایت یافته است به دلیل آنکه پیامبر «ص» فرمود: خداوندا حق را بر همان محوری بگردان که علی می گردد.(9)

ابن حجر عسقلانی:

نزد اکثر اهل علم علی «رض» اولین کسی است که اسلام آورد و در دامان پیامبر اکرم «ص» پرورش یافت و هیچگاه از او جدا نشد. در تمام جنگها یار و همراه پیامبر «ص» بود مگر در تبوک. در این جنگ پیامبر «ص» به خاطر تاخیر علی «رض» به او فرمود: آیا نمی خواهی نسبت به من همچون هارون نسبت به موسی باشی.(10)

جلال الدین عبدالرحمن سیوطی:

ایشان در کتاب حدیثی معروف خود «جامع الاحادیث» حدود 3158 روایت در مسند علی «ع» نقل می کنند.(11)

شیخ عبدالحق دهلوی حنفی:

مناقب علی «رض» بسیارند و خارج از حد و حصر و احصا مذکور است.(12)

شیخ محمد عبده:

در میان دانشمندان و سخن شناسان زبان و ادبیات عرب کسی نیست که به عظمت علی «رض» اعتراف نکند. کلام امام علی بن ابی طالب پس از کلام خدا و پیغمبرش، شریف ترین و برترین سخن و محتوا را دارد. هنگامی که پاره ای از عبارات نهج البلاغه را با دقت می خواندم صحنه هایی در نظرم مجسم می گشت که شاهد زنده ای برای پیروزی نیروی سخن و بلاغت بود. آنجا که دلها با برهان حقایق آمیخته می گشت، و سپاه سخنان محکم و نیرومند، چنان به درهم شکستن باطل و یاری حق به پا می خواست که هر شک و باطلی را نابود می کرد. قهرمان میدان که پرچم پیروزی را به اهتزاز در آورده بود، امیرالمومنین علی بن ابی طالب بود.(13)

ابراهیم نظام معتزلی:

علی«رض» در جنگ های خود بر حق بود و کسانی که با او جنگیدند بر خطا رفتند.(14)

عزالدین ابوحامد ابن ابی الحدید معتزلی:

اگر علی را در مورد خصائص اخلاقی و فضائل نفسانی و دینی بنگری، او را سخت درخشان و بر اوج شرف خواهی دید. اما در مورد شجاعت چنان است که نام همه شجاعان پیش از خود را از یاد مردم برده است و نام همه کسانی را که پس از او آمده اند را محو کرده است. اما از نظر جود و سخاوت، حال علی «رض» در آن آشکار است. روزه می گرفت و با آنکه از گرسنگی سست می شد، باز خوراک و توشه خود را ایثار می فرمود و آیات نهم و دهم سوره انسان درباره او نازل شده است که می فرماید:« و خوراک را با آنکه دوست دارندش به درویش و یتیم و اسیر می خورانند، جز این نیست که می خورانیم شما را برای رضای خدا و از شما پاداش و سپاسگذاری نمی خواهیم»(15)

ابن میثم بحرانی:

پیشوای بزرگ ما امیرالمومنین صاحب نشانه های آشکار و نورهای درخشان علی بن ابی طالب«رض» در تمام آنچه از سخنانش به ما رسیده است و آنچه از کارها و دستورالعملها که از آن بزرگوار صادر شده، مقصود و منظورش این است که آنچه شریعت ارزشمند از اغراض و اهداف دربردارد و آنچه قرآن از قوانین و قواعد داراست همه را توضیح و تشریح کند. به گونه ای که حتی یک جمله در غیر این منظور از آن حضرت یافت نشده است. چون سخنان آن حضرت این ویژگی را دارد، ناگزیر سخن او سخنی است که رنگ و نمودی از کلام خدا دارد. در عین حال دارای بوی خوش کلام پیغمبر «ص» است.(16)

صبحی صالح:

هیچ مسلمانی نیست که خویشاوندی نزدیک و منزلت ویژه پسرعموی پیامبر اکرم «ص» حضرت علی کرم الله وجهه را نزد آن حضرت نداند. علی کرم الله وجهه در حمایت از پیامبر «ص» قدمهایی برداشت که پهلوانان از آن عاجزند و قدمها می لغزند. باارزش ترین مقامها در تاریخ به نام او ثبت شد. جنگاوری روز بدر، کشتن عمرو بن عبدود در غزوه خندق، پایداری و وفا در غزوه احد و حنین و پرچمداری روز خیبر امتحان خوبی بود.(17)

پانوشت:

1) البدایه و النهایه، جلد 8، ص 6

2) الاصابه ابن حجر، ج 2، ص 50

3) الائمه الاربعه، ج 4، ص 117

4) صحیح بخاری، ج 5، ص 22 – 24

5) صحیح مسلم، ج7، ص120 – 124

6) المناقب للخوارزمی، ص 6

7) استیعاب در حاشیه اصابه، ج 3، ص 26

8) تفسیر کبیر، ج1 ، ص 205

9) الاصابه، ج 2، ص 507

10) جامع الاحادیث، ج 15 و 16

11) مناقب علی بن ابی طالب «رض»، ص 354

12) شرح نهج البلاغه عبده، ص 3

13) تاریخ اندیشه های کلامی، ج1، ص 229 به نقل از مقالات الاسلامیین، ج2 ، ص 130

14) المعیار و الموازنه، ص37

15) مقدمه شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج3، ص 5

16) شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج1، ص 33

17) مقدمه شرح نهج البلاغه صبحی صالح، ص 1 -2

منتشر شده در آراء و مقالات دینی